Jak tłumaczymy tytuły i stopnie naukowe?
Tematyka: formalne zasady wykonywania tłumaczeń poświadczonych
Po więcej informacji na temat tłumaczenia dyplomów odsyłam na strony Ministerstwa Nauki i Szkolnictwa Wyższego, gdzie znajdziesz, między innymi, taką informację:
Zgodnie z „Zaleceniem w sprawie kryteriów i procedur oceny wykształcenia uzyskanego za granicą”, przyjętym przez Komitet Konwencji Lizbońskiej na drugim spotkaniu w Rydze, dnia 6 czerwca 2001 r., nazwy stopni naukowych bądź tytułów zawodowych pozostawia się w oryginalnym brzmieniu, żeby nie wprowadzać nikogo w błąd. Samo tłumaczenie nie jest równoznaczne z uznaniem dyplomu. Informację na temat równoważności zagranicznych dyplomów wydają właściwe dla danego kraju instytucje, zajmujące się sprawami uznawalności wykształcenia. Przyrównanie tytułów zawodowych lub stopni i tytułu naukowego nadanego za granicą do jednego z tytułów i stopni nadawanych w Polsce jest formą uznania ich równoważności, do czego – zgodnie z art. 24 ustawy z dn. 14 marca 2003 r. o stopniach naukowych i tytule naukowym oraz stopniach i tytule w zakresie sztuki /Dz. U. Nr 65, poz. 595/ oraz art. 192 ustawy z dnia 27 lipca 2005 r. Prawo o Szkolnictwie Wyższym – tłumacz przysięgły nie ma uprawnień. Zadaniem tłumacza jest bowiem jak najwierniejsze przekazanie w drugim języku informacji zawartych w dokumencie.
Przykładem przekraczania przez tłumaczy swoich uprawnień są przypadki, gdy:
- zamiast rosyjskiego stopnia naukowego kandydata nauk pojawia się w tłumaczeniach nazwa polskiego odpowiednika tego stopnia, tj. doktora, podczas gdy rosyjski stopień doktora jest odpowiednikiem polskiego stopnia doktora habilitowanego. Osoba nie znająca języka rosyjskiego nie będzie zorientowana, czy ma do czynienia z dyplomem o nadaniu niższego, czy też wyższego stopnia naukowego w Rosji,
- zagraniczne nazwy szkół zamienia się polskimi wyrazami określającymi inny poziom szkolnictwa. Radzieckie szkoły o nazwie ucziliszcze (odpowiednik polskich średnich szkół zawodowych, w tym policealnych) bywają tłumaczone jako szkoły wyższe,
- podobna sytuacja ma miejsce w przypadku, gdy nazwy dokumentów: amerykańskie high school diploma lub brytyjskie świadectwa GCE tłumaczone są jako świadectwa dojrzałości (choć równoważność taka możne zostać ustalona jedynie przez kuratorów oświaty po przeprowadzeniu nostryfikacji). Podobnie bywa z dyplomami ukończenia studiów wyższych: np. amerykański tytuł Bachelor, lub ukraiński bakałwr tłumaczone są w sposób nieuprawniony jako tytuł licencjata.
Komentarze
Autorka bloga
RENATA ŚWIGOŃSKA
– prawnik i tłumacz przysięgły j. angielskiego i j. niemieckiego