W Nowym Roku wracam do blogowania
Tematyka: egzamin pisemny, egzamin ustny
Nowy Rok to nowy początek.
Po przerwie, wracam do blogowania. Przez ostatni czas sporo się działo w kontekście organizacji i przebiegu egzaminu. Myślę tutaj o modyfikacji kryteriów oceny – wprowadzeniu osobnej oceny umiejętności językowych i translacyjnych oraz kategorii błędu krytycznego*.
Dla tłumaczy przygotowujących się do egzaminu zawodowego to zmiany istotne. Znajomość nowych kryteriów oceny pozwala bowiem opracować bardziej skuteczną strategię przygotowania do egzaminu.
Wkrótce napiszę więcej o tym, na co zwrócić uwagę w przygotowaniach, po zmianie kryteriów oceny.
———
* Rozporządzenie Ministra Sprawiedliwości z dnia 30 października 2018 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie szczegółowego sposobu przeprowadzania egzaminu na tłumacza przysięgłego (Dz.U.z 2018 r. poz. 2138)
Od 1 października 2018 r. obowiązuje nowy kodeks zawodowy tłumacza przysięgłego
Tematyka: dla początkujących, formalne zasady wykonywania tłumaczeń poświadczonych
Od wczoraj obowiązuje nowa wersja kodeksu zawodowego tłumacza przysięgłego. Zmiany zostały przyjęte uchwałą Rady Naczelnej PT TEPIS z dnia 1 października 2018r.
Ostatnia aktualizacja kodeksu miała miejsce 7 lat temu, w roku 2011. Przez ten czas dużo się zmieniło, także w przepisach prawnych, dlatego aktualizacja i zmiany są, jak najbardziej, pożądane.
Przypomnę, że kodeks zawodowy tłumacza przysięgłego nie jest aktem normatywnym, przyjętym jako obowiązujące prawo w procesie legislacyjnym. Jest to zbiór dobrych praktyk, zaleceń dla tłumaczy przysięgłych przygotowanych przez jedno ze stowarzyszeń tłumaczy.
Część środowiska tłumaczy przysięgłych honoruje jego zalecenia, część uważa, że te zalecenia ich nie dotyczą, bo to ‘wymysł’ TEPISu, a nie obowiązujące prawo.
Niezależnie od tego, jaką opcję reprezentujesz, uważam, że ten zbiór dobrych praktyk jest bardzo przydatny w codziennej pracy zawodowej tłumacza przysięgłego. Naprawdę warto się z nimi zapoznać, bo zalecenia te stanowią pomoc w kontaktach zarówno z instytucjami, sądami, jak i klientami indywidualnymi. Nieraz powoływałam się na zalecenia kodeksu w sytuacji konfliktowej z klientami i zawsze na tym dobrze wychodziłam.
Poniżej, wypunktowałam, kilka zmian w rozdziale II kodeksu, których znajomość jest weryfikowana na egzaminie na tłumacza przysięgłego.
1. Zmiana obejmuje przede wszystkim samą nazwę. Dodano przymiotnik ‘zawodowy’. W mojej ocenie to dobre posunięcie, bo dotychczasowa nazwa ‘kodeks tłumacza przysięgłego’, była, co prawda, nośna marketingowo, ale wprowadzała w błąd.
Osoby spoza branży często dochodziły do wniosku, że tłumacze przysięgli mają swój kodeks, w którym zgromadzone są wszystkie najważniejsze przepisy dotyczące tłumaczy przysięgłych. A to nieprawda.
2. Wprowadzono rozróżnienie pomiędzy odpisem poświadczonym a niepoświadczonym. Doprecyzowano także, co konkretnie, możemy uważać za oryginał. (par. 25)
Za oryginał uważamy, przykładowo odpis aktu notarialnego oraz odpis aktu stanu cywilnego. Natomiast odpisy z Krajowego Rejestru Sądowego, to zawsze tylko odpisy. Oryginałem w tym przypadku jest wyłącznie zapis elektroniczny.
3. Opisano dokładnie, jak ma wyglądać tłumaczenie poświadczone sporządzone w postaci elektronicznej, jak i papierowej. (par. 26)
Poza tym, jeżeli tłumacz dołącza do tłumaczenia kopię dokumentu źródłowego może ją opatrzyć odciskiem pieczęci innej niż okrągła. To zmiana na plus, bo w ostatniej wersji KTP z 2011r. mowa była o stawianiu okrągłej pieczęci TP na kopii dokumentów źródłowych, co wg mnie, jest niedopuszczalne, jako że, pieczęć urzędowa służy, co do zasady, wyłącznie poświadczaniu przez przysięgłego tłumaczeń/odpisów.
Zmian jest oczywiście dużo więcej, nie sposób omówić je w jednym wpisie. Będę je omawiała sukcesywnie w kolejnych wpisach na blogu.
UWAGA! Niestety, muszę także przestrzec przed błędami w nowej wersji kodeksu. Szczególnie kandydatów na tłumaczy przysięgłych przygotowujących się do egzaminu!!!
Przykładowo, w par. 35.1 KZTP przykłady adnotacji o podpisie powinny prawidłowo wyglądać w sposób następujący: (-) [podpis:] John Smith, a w par. 35.2 [faksymile podpisu:] John Smith.
W treści kodeksu są niestety błędy. Zasada dot. opisu jest bowiem taka, że w kwadratowym nawiasie jest tylko to, czego nie ma w tekście dokumentu, czyli uwagi tłumacza. To co jest na dokumencie, wyrzucamy poza nawias.
Cały tekst nowego kodeksu zawodowego tłumacza przysięgłego jest do pobrania na stronie Polskiego Towarzystwa Tłumaczy Przysięgłych i Sądowych TEPIS
Od czego zacząć przygotowania do egzaminu na tłumacza przysięgłego j. ang. i j.niem.?
Tematyka: dla początkujących, dla studentów, egzamin pisemny, egzamin ustny
Od czego powinieneś zacząć, gdy na poważnie zaczynasz się przygotowywać do egzaminu na tłumacza przysięgłego? No cóż, dużo osób zaczyna od kompletowania odpowiedniej bibliografii.
Odpowiednie publikacje są ważne, ale dużo ważniejsze jest, wg mnie, mieć na bieżąco kontakt z grupą osób, która się do tego egzaminu aktywnie przygotowuje.
Aby umożliwić wzajemne wsparcie kandydatom, założyłam dwa lata temu specjalną grupę na Facebooku. W grupie tej są kandydaci na tłumaczy przysięgłych j. angielskiego i j.niemieckiego, którzy aktywnie wspierają się w procesie przygotowania do egzaminu zawodowego. Jest to najliczniejsza i najbardziej aktywna tego rodzaju grupa na Facebooku. Grupa jest przeznaczona wyłącznie dla kandydatów na tłumaczy przysięgłych j. angielskiego i j.niemieckiego.
W grupie ‘Przygotowanie do egzaminu na tłumacza przysięgłego – j.ang. i j.niem.’:
- znajdziesz relacje członków grupy, z sesji egzaminacyjnych, które na bieżąco odbywają się w ministerstwie sprawiedliwości,
- będziesz mógł nawiązać kontakt z tymi, którzy właśnie wrócili z ministerialnego egzaminu,
- uzyskasz informacje o tekstach egzaminacyjnych, które pojawiły się ostatnio zarówno na egzaminie pisemnym, jak i ustnym,
- znajdziesz tam także innych tłumaczy, który podobnie jak Ty, szukają kogoś do wspólnych ćwiczeń translacyjnych.
Zapraszam serdecznie do naszej grupy na Facebooku* – KLIKNIJ TUTAJ
UWAGA! *Dotyczy TYLKO tłumaczy j. angielskiego i j.niemieckiego
Dostałam z ministerstwa zawiadomienie o terminie egzaminu na tłumacza przysięgłego. Czy mogę pomimo to zrezygnować z podejścia?
Tematyka: dla początkujących, dla studentów, egzamin pisemny
Poniższy scenariusz powtarza się dość często:
Tłumacz chce przystąpić do egzaminu na tłumacza przysięgłego. Pełen entuzjazmu pobiera formularz ze strony ministerstwa sprawiedliwości i wysyła wniosek. Po kilku miesiącach entuzjazm maleje, a w jego miejsce pojawiają się u tłumacza coraz większe wątpliwości. Przypominam, że okres oczekiwania na termin egzaminu jest ruchomy i uzależniony od języka oraz liczby chętnych.
Któregoś pięknego dnia otrzymuje jednak list z ministerstwa z terminem egzaminu oraz prośbą o wpłatę opłaty egzaminacyjnej w wysokości 800 zł. I wtedy ma najczęściej miejsce ‘nadzwyczajna zmiana okoliczności życiowych’. Tłumacz decyduje się jednak do egzaminu TYM RAZEM nie podchodzić. Pojawiają się jednak pytania: Co zrobić z tym ‘zaproszeniem z ministerstwa’ na egzamin i prośbą o wpłatę 800 zł. Czy można tak po prostu na egzamin zawodowy nie iść? Czy należy do ministerstwa dzwonić lub pisać w tej sprawie?
Odpowiem tak. Nie masz obowiązku ani dzwonić, ani pisać do ministerstwa z usprawiedliwieniem. Jeżeli nie chcesz w zaproponowanym Ci terminie przystąpić do egzaminu, to po prostu nie płacisz opłaty egzaminacyjnej w wysokości 800 zł i jest to równoznaczne z Twoją rezygnacją.
Warto abyś jednak wiedział, że co najmniej 1/3 zawiadomień z terminami egzaminów wysyłanych z ministerstwa do kandydatów jest nieopłacana, czyli 1/3 kandydatów rezygnuje z podejścia. Czy ta tendencja jest pozytywna? Nie! Dlaczego? Dlatego, że duża liczba rezygnacji wydłuża okres oczekiwania na kolejne terminy tłumaczom, którzy rzeczywiście, na poważnie są zainteresowani jak najszybszym wyznaczeniem terminu egzaminu.
Dlatego decydując się na wysyłkę wniosku o wyznaczenie terminu, staraj się, aby to była decyzja przemyślana. Prawo do rezygnacji masz, ale rób to z głową!
Tłumacz przysięgły nie chce mi wydać odpisu tłumaczenia. Czy mogę od niego tego żądać?
Tematyka: przychodzi klient do tłumacza...
Od czasu do czasu zdarza mi się, że piszą do mnie klienci obsługiwani przez różnych tłumaczy przysięgłych. Są oburzeni, co do jakości tłumaczenia lub obsługi klienta. W dzisiejszym wpisie odpowiadam właśnie na jedno z takich pytań klientki.
Dzień dobry,
mam pytanie. Czy tłumacz przysięgły ma obowiązek przechowywać kopie sporządzonych tłumaczeń? Próbuję uzyskać odpis/kopię tłumaczenia wykonanego 2 miesiące temu i otrzymałam informację od tłumacza przysięgłego, że nie ma takiej możliwości. Czyli zmuszona jestem ponownie złożyć dokument do tłumaczenia za 100% opłaty. Z góry dziękuję za odpowiedź.
Rozumiem Pani zdziwienie, bo jest Pani zapewne przyzwyczajona do tego, że u notariusza dostaje Pani odpis aktu notarialnego prawie zawsze bez problemu. Dlaczego więc nie miałoby być takiej możliwości u tłumacza przysięgłego?
Powiem tak, ta możliwość uzyskania odpisu od TP jest, ale w dużym stopniu zależy od samego tłumacza przysięgłego i jego pro klienckiego podejścia. On może Pani wydać ten odpis lub nie. To jest jego decyzja.
W przeciwieństwie do notariuszy, tłumacz przysięgły nie ma obowiązku archiwizowania tłumaczeń, który wynikałby bezpośrednio z ustawy. A więc, o ile u notariusza ma Pani prawo żądać odpisu aktu notarialnego w ciągu 10 lat od daty spisania aktu, o tyle u tłumacza przysięgłego może Pani tylko o ten odpis poprosić.
Warto także pamiętać, że tłumacz przysięgły powinien przechowywać tłumaczenia w wersji papierowej lub elektronicznej przez 5 lat od daty ich sporządzenia*. Termin 5 lat wynika z obowiązku przechowywania repertorium do ewentualnej kontroli skarbowej.
*A.D. Kubacki: ‘Jak sporządzać tłumaczenia poświadczone dokumentów’ (str.44)
Jak się zapisać na kurs mentorski online przygotowujący do egzaminu zawodowego na tłumacza przysięgłego
Tematyka: egzamin pisemny, egzamin ustny, formalne zasady wykonywania tłumaczeń poświadczonych, szkolenia
Szanowna Pani Renato,
od dawna śledzę Pani bloga i już jakiś czas temu dopytywałam o termin kolejnego kursu mentorskiego. Zgodnie z zaleceniem wpisałam się na listę oczekujących. Z jednego z Pani wpisów w sieci wiem, że planuje Pani takowy kurs na jesieni.
Czy może wiadomo już kiedy się on rozpocznie? Czy mam szansę wziąć w nim udział, czy nie jestem zbyt daleko na liście chętnych? 🙂
Chciałam zaplanować sobie pracę w tym zakresie w nadchodzącym roku szkolnym, wiem, że potrzebuję w tym zakresie mentora – będę zatem zobowiązana za odpowiedź.
Planuję rozpoczęcie mojego rocznego kursu online przygotowującego do egzaminu na tłumacza przysięgłego w październiku. Lista, na którą się Pani wpisała, to LISTA OSÓB ZAINTERESOWANYCH, które w pierwszej kolejności otrzymają informację o zapisach.
Zapisy na kurs się jeszcze nie rozpoczęły. Odbędą się we wrześniu i potrwają ok. tygodnia. Proszę pilnować mojej korespondencji do subskrybentów, ponieważ nie umieszczam info o zapisach na blogu. Wysyłam zaproszenie na kurs tylko moim subskrybentom , bo jak już wspominałam kurs mentorski ma charakter zamknięty. Aby zapisać się na listę osób oczekujących, proszę wypełnić poniższy formularz.
Jak przygotować się do tłumaczenia orzeczeń sądowych?
Tematyka: szkolenia, zapisz się na bezpłatne szkolenie on-line
Szanowna Pani Renato,
Kontaktuję się z Panią, ponieważ jestem w trakcie przygotowań do egzaminu na tłumacza przysięgłego i jednym z zagadnień na tym egzaminie jest porównanie niemieckiego wyroku cywilnego z polskim i mam z tym nie lada problem. Nie jestem prawnikiem, ani tego nie studiuję, stąd moja prośba o pomoc, czy mogłaby mnie Pani nakierować bądź wskazać te różnice?
Tematyce tłumaczenia orzeczeń sądowych poświęcam aż 3 miesiące w ramach mojego rocznego kursu mentorskiego online przygotowującego do egzaminu. Kurs ma charakter zamknięty. Organizuję go wyłącznie dla subskrybentów mojego bloga.
Szczegóły dot. kursu wysyłam drogą e-mailową. Najbliższa edycja kursu rozpocznie się na jesieni. Jeżeli jest Pani zainteresowana, proszę o zapisanie się na listę osób oczekujących.
Myślę, że warto tutaj skorzystać z pomocy specjalisty, ponieważ temat tłumaczenia orzeczeń i dokumentów sądowych jest dość dużym wyzwaniem dla nie-prawnika.
Oprócz mojego szkolenia on-line, na rynku są dostępne także szkolenia stacjonarne z tego obszaru tematycznego. Z języka niemieckiego mogę polecić mec. Gugałę oraz prof. A.D.Kubackiego. Szkolenia z ich udziałem są organizowane przez Polskie Towarzystwo Tłumaczy Przysięgłych i Specjalistycznych TEPIS, Stowarzyszenie Tłumaczy Polskich STP oraz Lubelskie Stowarzyszenie Tłumaczy.
Z j. angielskiego polecam p. Annę Rucińską, którą kilka lat temu miałam okazję przygotowywać do egzaminu na tłumacza przysięgłego w ramach kursu mentorskiego online. Pani Rucińska jest tłumaczem przysięgłym oraz prawnikiem, autorką tłumaczenia na j. angielski polskiego Kodeksu postępowania cywilnego wyd. CH.Beck. Jest także członkiem zespołu tłumaczy, z którymi współpracuję przy projektach szkoleniowych skierowanych do adeptów zawodu tłumacza przysięgłego.
Jak rozliczać odpisy tłumaczenia poświadczonego z sądami?
Tematyka: rozliczenia z sądami, prokuraturą i policją, ustawa UZTP, w sądzie
Na temat odpisów tłumaczeń poświadczonych oraz problemów związanych z ich rozliczaniem pisałam na blogu parę razy
Czym różni się odpis od uwierzytelnienia tłumaczenia?
Było to kilka lat temu, ale niestety nic od tej pory się nie zmieniło. Jest jednak nadzieja, że coś ruszy do przodu w tej kwestii.
W odpowiedzi na pismo wysłane przez Związek Zawodowy Tłumaczy Przysięgłych w Polsce dotyczące wysokości wynagrodzenia, Departament Zawodów Prawniczych i Dostępu do Pomocy Prawnej poinformował, że: ‘w ramach prac powołanego zarządzeniem Ministra Sprawiedliwości z dnia 21 lipca 2015 r. Zespołu ds przeglądu i oceny funkcjonowania ustawy o zawodzie tłumacza przysięgłego opracowano wstępny projekt zmian rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 24 stycznia 2015 w sprawie wynagrodzenia za czynności tłumaczenia przysięgłego.
Zaproponowane zmiany obejmują, min. przyznanie tłumaczom przysięgłym wynagrodzenia za sporządzanie i poświadczanie dodatkowych egzemplarzy tłumaczeń. W chwili obecnej nie można jednak stwierdzić, kiedy znowelizowane przepisy wejdą w życie i jakie będzie ich dokładne brzmienie’.
Czyli będzie jakaś ‘urzędowa’ stawka za odpisy, nie wiadomo jednak kiedy i jaka będzie jej wysokość. Mamy czekać 🙂
A co w ‘międzyczasie’? Jak rozliczać się z sądami za odpisy, które TP wykonuje na ich zlecenie? W tym samym piśmie, które cytowałam powyżej, ministerstwo stwierdza, że ‘ tłumacz może, na zasadzie swobody umów, wykonać dodatkowe egzemplarze tłumaczenia po wcześniejszym uzgodnieniu wynagrodzenia (z sądami).
Związek Zawodowy Tłumaczy Przysięgłych ‘rekomenduje, aby przy każdym zleceniu dla OWS, w którym wymaga się wydania więcej niż jednego egzemplarza, stosować przepis 16.1 ustawy o zawodzie tłumacza przysięgłego.
Tłumacz powinien pisemnie poinformować organ zlecający, że jest zobowiązany do wydania jednego egzemplarza tłumaczenia, kolejne zaś może wydać na zasadzie swobody zawierania umów, informując jednocześnie organ o wysokości opłaty za dodatkowe egzemplarze’.
Z całym tekstem pisma z MS można zapoznać się na grupie FB Związku Zawodowego Tłumaczy Przysięgłych w Polsce (post z 27 kwietnia 2018r.)
Czy tłumacz przysięgły może doliczać 25% tytułem terminologii specjalistycznej w przypadku zlecen z OWS?
Jak już wcześniej wspominałam, założyłam na Facebooku grupę ‘Młodzi tłumacze przysięgli, którzy od niedawna wykonują zawód tłumacza przysięgłego’
To grupa dedykowana tym tłumaczom, którzy zdobyli już uprawnienia zawodowe. Zapraszam do tej grupy na FB, wszystkich tłumaczy przysięgłych, którzy są gotowi do wymiany doświadczeń.
Poniżej pytanie dot. doliczania 25% stawki tytułem terminologii specjalistycznej przy zleceniach dla OWS.
Witajcie młodzi i Ci trochę starsi koledzy i koleżanki. Jako TP typowo “OWSowy” podbijam po raz kolejny (widziałam że wcześniej już był podobny post) kwestię doliczania 25% do terminologii specjalistycznej przy realizowaniu tłumaczeń pisemnych dla OWS-ów. Jakoś ostatnio przeglądając akta pewnej obszernej sprawy przed ustnym tłumaczeniem, gdzie do przedmiotowej sprawy zaangażowano kilku TP z różnych języków, natknęłam się siłą rzeczy na postanowienia o przyznaniu wynagrodzeń dla owych TP.
Z tych postanowień wynikało że 50% tłumaczy dolicza te 25% za terminologię prawniczą specjalistyczną, a 50% nie dolicza. Nie spotkałam się aby sąd odmówił przyznania tych 25%..Więc jak to w końcu z tym jest? Ja nie doliczałam.. do tej pory, ale chyba zacznę, bo skoro możemy zarabiać więcej to czemu mamy z tego rezygnować?
A Wy co myślicie na ten temat?
Ja myślę, że można doliczać. Uzasadnienie wraz cytatami odpowiednich orzeczeń sądowych znajduje się w artykule prof. A.D Kubacki w artykule ‘Tłumacz przysięgły w polskim systemie wymiaru sprawiedliwości’
Artykuł został opublikowany w Kwartalniku Krajowej Szkoły Sądownictwa i Prokuratury – zeszyt 4/2014, str. 46-64. Można go pobrać za darmo ze strony internetowej Krajowej Szkoły Sądownictwa i Prokuratury.
Dzisiaj moje urodziny :-)
Dzisiaj moje urodziny. Celebruje je w Częstochowie. Wieki mnie tutaj nie było…
Urodziłam się i wychowałam na Śląsku. W Częstochowie często bywałam w czasach liceum. Jasna Góra to było jedno z moich ulubionych miejsc.
47 lat minęło jak jeden dzien. Mówię otwarcie, ile mam lat, bo należę do tych kobiet, które nie wstydzą się swojej metryki. Uważam bowiem, że z kobietą jest jak z winem… Im starsze, tym lepsze.
Kobietą się nie rodzimy, stajemy się nią – powiedziała kiedyś de Beauvoir. Jej ‘Druga płeć’ to klasyka feminizmu drugiej fali. Odkryłam ją w czasie studiów lingwistycznych.
Drugą książką, która wywarła na mnie ogromny wpływ była ‘Biegnąca z wilkami’ C.P.Estes. Gdy ją czytałam, żałowałam, że nie mam oryginału. W przekładzie na polski irytuje brak polotu i wyobraźni. Książkę czyta się tak, jakby tłumaczył ją prawnik. A to przecież książka napisana przez poetkę i jungowskiego psychoanalityka.
W czasie studiów prawniczych psychologia była dla mnie odskocznią od lektury kodeksów i książek prawniczych. Dlatego też chyba, teraz, po wielu latach, ciągnie mnie do dydaktyki. Znajomość ludzi i ich psychiki jest w pracy trenera kluczowa.
Postawiłam na kształcenie zawodowe. Szkolę z zakresu prawa i przekładu prawniczego. Daje mi to dużą satysfakcję.
Nie wiem, jak będę świętować moje 50 urodziny. Jolanta Kwaśniewska otwierała chyba z tej okazji szpital. Ja się na pielęgniarkę nie nadaje. To wiem na pewno.
Lubię uczyć. Może więc szkoła… No, nie wiem, pożyjemy, zobaczymy…
Na zakończenie chcę Ci powiedzieć, że niezależnie od tego, czy czytasz ‘Drugą płeć’, ‘Biegnącą z wilkami’ czy odmawiasz różaniec, już dzisiaj zapraszam Cię serdecznie na webinar 14 lutego. W Walentynki.
Przygotowałam coś ekstra!
Autorka bloga
RENATA ŚWIGOŃSKA
– prawnik i tłumacz przysięgły j. angielskiego i j. niemieckiego