Tłumaczenie stopni i tytułów naukowych w dokumentach szkolnych
Tematyka: dla początkujących, egzamin pisemny
Dokumenty szkolne, jak świadectwa, dyplomy oraz suplementy do dyplomów często pojawiają się w praktyce zawodowej tłumacza przysięgłego.
Może merytorycznie nie są najtrudniejsze, ale jest wiele szczegółów, w tym także kwestie poprawnego sporządzenia tego dokumentu od strony formalnej, które sprawiają, że tłumaczenie banalnego świadectwa może być wyzwaniem, szczególnie dla początkującego tłumacza przysięgłego.
Jednym z wyzwań może być tłumaczenie stopni i tytułów naukowych oraz zawodowych.
W Polsce stopniami naukowymi jest doktor i doktor habilitowany. Tytułem naukowym jest tylko tytuł profesora. Magister, licencjat, inżynier, o czym warto pamiętać, to tytuły zawodowe.
Jeżeli chodzi o tłumaczenie, to zasada jest taka, że stopnie naukowe i tytuły zawodowe pozostawia się w oryginalnym brzmieniu, żeby nie wprowadzać nikogo w błąd.
Należy podkreślić, że samo wykonanie tłumaczenia u tłumacza przysięgłego nie jest równoznaczne z uznaniem dyplomu. Informację na temat równoważności zagranicznych dyplomów wydają bowiem właściwe dla danego kraju instytucje, zajmujące się sprawami uznawalności wykształcenia.
Tłumacz przysięgły nie ma uprawnień do przyrównywania tytułów zawodowych lub stopni naukowych nadanych za granicą do tytułów i stopni nadawanych w Polsce. Byłoby to bowiem formą uznania ich równoważności, a do tego, jak już wspomniałam, uprawnione są odpowiednie instytucje.
Jak już wspomniałam, stopni naukowych i tytułów zawodowych nie tłumaczymy. Dla celów informacyjnych możemy je przetłumaczyć i zapisać kursywą w kwadratowym nawiasie.
Poniżej przykładowe tłumaczenia z j.niemieckiego i j. angielskiego:
Dr. [doktor] Eva Mischner
Univ.-Prof.Dr [profesor uniwersytecki doktor]
John Carpenter, PhD [doktor]
INTERPUNKCJA – stopnie i tytuły
Polska interpunkcja lubi zaskakiwać i nie wszystko jest takie oczywiste, jak mogłoby się wydawać. Poniżej garść praktycznych zasad, które mogą się przydać, także na egzaminie na tłumacza przysięgłego.
Niemiecki skrót od stopnia naukowego doktor jest zawsze z kropką, na przykład Dr. Eva Mischner. Tłumacząc dokument na j.polski zostawiamy tak, jak jest w oryginale, z ewentualną uwagą w kwadratowym nawiasie, czyli Dr. [doktor] Eva Mischner
A jak to wygląda w przypadku j.polskiego?
W przypadku polskiego skrótu ‘dr’ kropki nie stawiamy wtedy, gdy występuje w mianowniku l. pojedynczej.
Przykład: Dr Jan Kowalski otrzymał wyróżnienie.
Natomiast po skrócie ‘dr’ w przypadkach innych niż mianownik l. pojedynczej stawiamy kropkę lub dopisujemy końcówkę, czyli napiszemy:
Dawno nie widziałem dr. Jana Kowalskiego (dra Jana Kowalskiego)
UWAGA! Nie stawiamy jednak kropki, gdy skrót ‘dr’ odnosi się do kobiet, ponieważ doktor jest w rodzaju żeńskim nieodmienny.
Mając więc do czynienia z kobietą, nie odmieniamy stopnia naukowego i piszemy: Dawno nie widziałem dr Janiny Kowalskiej
EGZAMIN NA TŁUMACZA PRZYSIĘGŁEGO
Dokumenty szkolne na egzaminie na tłumacza nie występują. Przynajmniej do tej pory się nie pojawiały w angielskiej i niemieckiej grupie językowej.
Pomimo to warto sobie przejrzeć przed egzaminem te dokumenty i propozycje ich tłumaczeń wraz z opisem formalnym. Przykłady tłumaczenia poświadczonego z i na j.niemiecki można znaleźć w książce prof. A.D.Kubackiego: Jak sporządzać tłumaczenia poświadczone dokumentów?
Komentarze
Autorka bloga
RENATA ŚWIGOŃSKA
– prawnik i tłumacz przysięgły j. angielskiego i j. niemieckiego