Czy przysięgli nie będą już tłumaczyć zagranicznych aktów stanu cywilnego?
Tematyka: w sądzie, w USC, wiedza prawnicza
Na blogu mec. Agnieszki Swaczyny pojawił się w tym tygodniu wpis, który powinien zainteresować tłumaczy przysięgłych, szczególnie tych, którzy w swojej praktyce zawodowej koncentrują się głównie na tłumaczeniu dokumentów szablonowych.
Jak wiadomo, tłumaczenie dokumentów metrykalnych nie jest wymagające. Większość tłumaczy przysięgłych ma gotowe szablony, z których regularnie korzysta. W porównaniu z innymi dokumentami, praca przy tego rodzaju zleceniach nie jest ‘intelektualnym wyzwaniem’. Stanowi ‘szybki zysk’.
Tak było przynajmniej do tej pory, bowiem jeszcze do niedawna zagraniczne akta stanu cywilnego (akta urodzenia, małżeństwa, zgonu), zanim zostały wpisane do polskich ksiąg stanu cywilnego, musiały zostać przetłumaczone przez tłumacza przysięgłego. Teraz pracy dla przysięgłych może być mniej.
W swoim ostatnim wpisie mec. Agnieszka Swaczyna zwróciła uwagę, że 20. listopada 2012 r. Sąd Najwyższy, w poszerzonym, 7-osobowym składzie orzekł, że akt stanu cywilnego sporządzony za granicą stanowi wyłączny dowód zdarzeń w nim stwierdzonych także wtedy, gdy nie został wpisany do polskich ksiąg stanu cywilnego (pełna treść orzeczenia TUTAJ)
Co to oznacza w praktyce dla tłumaczy? To znaczy, że w wyniku tego orzeczenia strony będą mogły dochodzić swoich spraw bez konieczności wpisu aktów zagranicznych do polskich ksiąg stanu cywilnego. Tym samym może się więc zmniejszyć liczba zleceń tłumaczenia tego rodzaju dokumentów kierowanych do tłumaczy przysięgłych.
Skoro dla swojej ważności dokument nie musi być rejestrowany w Urzędzie Stanu Cywilnego, to klienci nie będą udawać się masowo do przysięgłych po przystawienie pieczątki. Oczywiście to jest pewnego rodzaju proces. Liczba tego rodzaju zleceń nie spadnie z dnia na dzień, ale trzeba się liczyć z taką tendencją na rynku.
Czy wszystkie dokumenty muszą być tłumaczone przez przysięgłego?
Tematyka: u notariusza, ustawa UZTP, w administracji publicznej, w prokuraturze, w sądzie, w USC
Mój brat uparcie twierdzi, że można tłumaczyć dokumenty nie mając uprawnień tłumacza przysięgłego. Czy takie dokumenty byłyby ważne? Czy bez pieczątki tłumacza przysięgłego są tylko papierkiem bez znaczenia?
Prawnicy mają do siebie to, że zanim przejdą do rzeczy to ‘kategoryzują i definiują’. Próbę definicji dokumentu w rozumieniu prawa cywilnego, administracyjnego i karnego znajdzie Pan TUTAJ. Nie będę się powtarzać.
Zaczęłam od definicji, bo jak Pan już wie z lektury powyższego linku, mamy dokumenty urzędowe i prywatne. Wbrew pozorom nie jest tak, że urzędowe muszą być tłumaczone przez przysięgłego, a prywatne nie.
Są przepisy, które wymagają dostarczenia tłumaczenia dokumentów, zarówno prywatnych, jak i urzędowych ‘ze stempelkiem’ od przysięgłego. Szczegółową listę tych przepisów znajdzie Pan w książce Cieślika, Laski, Rojewskiego ‘Egzamin na tłumacza przysięgłego’.
Podsumowując, Pana brat ma po części rację. Można tłumaczyć dokumenty nie mając uprawnień tłumacza przysięgłego, ale to czy czynności prawne z udziałem tych dokumentów wywołają skutki prawne zależy od tego jakie to są dokumenty. Jeżeli ustawa lub rozporządzenie nakazuje poświadczenie tłumaczenia przez przysięgłego, to tłumaczenie takiego dokumentu przez tłumacza bez uprawnień zawodowych jest nieważne, tzn. czynność prawna nie wywoła zamierzonych skutków prawnych.
Czy tłumaczenie poświadczone wykonane przez przysięgłego zaprzysiężonego za granicą jest ważne w Polsce?
Tematyka: egzamin za granicą, status zawodu TP (Polska, UE, świat), w sądzie, w USC
Zgodnie z opinią dawnego Departamentu Organizacyjnego oraz Departamentu Legislacyjno-Prawnego Ministerstwa Sprawiedliwości wszelkie tłumaczenia poświadczone dokumentów przeznaczonych na użytek obrotu prawnego w Polsce powinny zostać sporządzone przez tłumacza przysięgłego ustanowionego w Polsce na podstawie nowej ustawy o zawodzie tłumacza przysięgłego – czytam w sprawozdaniu Komisji Odpowiedzialności Zawodowej.
To zalecenie weszło już dawno w życie. Potwierdzam to z mojej praktyki. W przypadku gdy tłumaczenie na j. polski jest wykonane i poświadczone przez przysięgłego, który nabył uprawnienia w Niemczech, lub np. w USA, polskie urzędy i sądy odsyłają klientów do przysięgłego zaprzysiężonego w Polsce, z prośbą o przybicie pieczątki i poświadczenie za zgodność.
Co zrobić w takiej sytuacji? Czy tylko przybić pieczątkę i złożyć swój podpis obok stempla i podpisu kolegi z zagranicy, tak jak sugeruje Pani urzędnik i klient?
Uważam, że w takich przypadkach należy sporządzić tłumaczenie całego dokumentu od nowa*, zgodnie z formalnymi zasadami wykonywania tłumaczeń poświadczonych. Klienci oczywiście nie będą zachwyceni, bo wykonali już przecież tłumaczenie przed przyjazdem do Polski.
Nieświadomi powyższych zaleceń Polacy mieszkający za granicą zlecają wykonanie tłumaczenia poświadczonego na j. polski właśnie za granicą, aby tutaj nie kłopotać się już tłumaczeniem swoich dokumentów. Robią to także dlatego aby przyspieszyć załatwienie wszystkich formalności podczas swojego, często krótkiego, pobytu w Polsce.
W opisanych przeze mnie przypadkach szczególnie irytują się ci klienci, którzy tłumaczyli w USA – tłumaczenie poświadczone kosztuje tam sporo w przeliczeniu na nasze. Tutaj niestety muszą płacić ponownie…
*chyba, że klienci dostarczą tłumaczenie w formie elektronicznej do sprawdzenia i poświadczenia
Tłumaczenie uroczystości zawarcia małżeństwa
Inspiracją do dzisiejszego wpisu jest wypowiedź p. Anny Górniak, tłumaczki przysięgłej j.włoskiego, która w ostatnim wpisie wspominając część ustną swojego egzaminu na tłumacza przysięgłego napisała:
Bardzo zaskoczył mnie tekst dotyczący ceremonii ślubnych, a to dlatego, iż według mnie jest to jedna z przyjemniejszych i łatwiejszych działek do tłumaczenia, a ponadto dlatego, iż ta tematyka pojawiła się prawdopodobnie wcześniej, chyba nawet na poprzednim ustnym z włoskiego…
No właśnie, okazuje się się na egzaminie pewne tematy ‘lubią się powtarzać’. Warto więc, przygotowując się do egzaminu na tłumacza przysięgłego, poświęcić trochę czasu na dobre opracowanie tego tematu.
Fragment uroczystości zawarcia małżeństwa w j. polskim – tekst, który powtarzają narzeczeni przed kierownikiem USC oraz wypowiedź Kierownika USC wraz z krótkim przemówieniem znajdziesz u Rybińskiej na str. 249.
P.S. Kilka miesięcy temu wspominałam na blogu o tłumaczeniu na ślubie – kliknij tutaj.
Jak umiejscowić w Polsce wyrok rozwodowy wydany w UE?
Jak już wspominałam obecnie nie ma obowiązku przeprowadzania postępowania ‘uznaniowego’ (delibacyjnego) w polskim sądzie. Można to załatwić bezpośrednio w USC (osobiście lub drogą korespondencyjną po wcześniejszym ustaleniu z wybranym USC) lub za pośrednictwem Wydziału Konsularnego odpowiedniej Ambasady.
Aby uzyskać wpis do polskich ksiąg stanu cywilnego rozwodu, który został orzeczony przez sąd jednego z państw członkowskich Unii Europejskiej po 2004 r., należy złożyć:
1. Odpis wyroku sądu w oryginale wraz z tłumaczeniem przysięgłym na język polski, wykonanym przez tłumacza przysięgłego zarejestrowanego w Polsce.
2. Zaświadczenie wydane przez sąd w jednym z państw członkowskich UE, zgodnie z art. 39 Rozporządzenia Rady (WE) 2201/2003 z dnia 27 listopada 2003 roku dotyczącego jurysdykcji oraz uznawania i wykonywania orzeczeń w sprawach małżeńskich oraz w sprawach dotyczących odpowiedzialności rodzicielskiej, uchylające rozporządzenie (WE) nr 1347/2000.
Zaświadczenie, o którym mowa znajduje się w załączniku I cytowanego Rozporządzenia. Zarówno Rozporządzenie jak i załączniki zostały przetłumaczone na wszystkie języki państw członkowskich UE. Nie ma konieczności tłumaczenia tego dokumentu.
3. Opatrzyć wyrok sądowy apostille – nie dotyczy to wyroków wydanych w Austrii, Francji, Hiszpanii, Holandii, Luxemburgu, Portugalii i Włoszech, bowiem na mocy Konwencji Ateńskiej* dokumenty pochodzące z obiegu prawnego pomiędzy Polską a tymi państwami są zwolnione z wymogu legalizacji.
Opłata konsularna za dokonanie umiejscowienia za pośrednictwem urzędu konsularnego to około 48 euro.
* patrz art. 2 Konwencji nr 17 w sprawie zwolnienia od legalizacji niektórych aktów i dokumentów, sporządzonej w Atenach dnia 15 września 1977 r.
We wpisie wykorzystano informacje podane na stronach internetowych Wydziału Konsularnego Ambasady RP w Madrycie
Wydobycie odpisów aktów stanu cywilnego
Zadzwonił do mnie adwokat, który jest teraz pełnomocnikiem klientki w postępowaniu spadkowym toczącym się przed sądem polskim.
Adwokat: Czy ma Pani może u siebie oryginał odpisu aktu małżeństwa (tutaj podaje dane osobowe klientki i numer w repertorium czynności tłumacza przysięgłego)
Ja: ??? [zaniemówiłam]
Adwokat: Mam przed sobą tłumaczenie aktu, które Pani wykonała. Jest napisane, że tłumaczyła Pani z oryginału.
Ja: Jeżeli tak jest napisane, to znaczy, że widziałam oryginał dokumentu i na jego podstawie dokonałam tłumaczenia. Oryginału u siebie nie mam, i mieć nie mogę! Skąd w ogóle taki pomysł, że ja będę mieć oryginał dokumentu?
Adwokat: Klientka nie może znaleźć oryginału u siebie. Tłumaczenie robiła kilka lat temu i nie pamięta, czy czasem nie zostawiła odpisu aktu małżeństwa u Pani?
Ja: U mnie aktu małżeństwa nie zostawiła. Jeżeli tłumaczę z oryginału, to zawsze zwracam oryginał dokumentu klientowi wraz z tłumaczeniem. Zresztą klient poświadcza, że otrzymał z powrotem dokument w repertorium. Mam na to dowód!
Adwokat: A czy wie Pani może gdzie można uzyskać odpis amerykańskiego aktu małżeństwa? W Ambasadzie USA?
Ja: Jeżeli ta Pani jest obywatelką Polski to można to załatwić przez Wydział Konsularny Ambasady RP w Waszyngtonie.
TO WARTO WIEDZIEĆ (i jedno i drugie)…
P.S. Po więcej informacji na temat wydobywania odpisów:
– amerykańskich aktów stanu cywilnego odsyłam na strony internetowe Wydziału Konsularnego Ambasady RP w Waszyngtonie
– polskich aktów stanu cywilnego odsyłam na strony internetowe Wydziału Konsularnego Ambasady RP w Madrycie
Tłumaczenie na ślubie
Gdybym mówił językami ludzi i aniołów, a miłości bym nie miał, stałbym się jak miedź brzęcząca albo cymbał brzmiący…’ ‘… miłość cierpliwa jest, łaskawa jest …’ – pisze św. Paweł w Pierwszym Liście do Koryntian.
Nigdy nie zapomnę jak obecny mąż mojej znajomej (Niemiec!) czytał po polsku Hymn o Miłości. Dla Niemca, nie mówiącego po polsku, to nie lada wyczyn! (powiedz: miłość, miedź brzęcząca, łaskawa). To było wzruszające słuchać jak czyta po polsku! O mało co się nie popłakałam ze wzruszenia.
A teraz pytanie zasadnicze. Czy na ślubie może tłumaczyć wyłącznie tłumacz przysięgły?
W przypadku ślubów konkordatowych obecność tłumacza przysięgłego podczas uroczystości kościelnej nie jest obowiązkowa.
A więc, jeżeli Ty lub ktoś z Twoich znajomych zdecyduje się na ślub konkordatowy z obcokrajowcem, to sami decydujecie czy zatrudnić tłumacza (to nie musi być tłumacz przysięgły)
A ślub cywilny? No cóż, nie ma łatwo. Obecność tłumacza przysięgłego w USC jest obowiązkowa.
I nawet jeżeli ukochany wyrecytuje po polsku z pamięci…
Świadomy praw i obowiązków wynikających z założenia rodziny uroczyście oświadczam, iż wstępuję w związek małżeński z (imię i nazwisko) i przyrzekam, że uczynię wszystko, aby nasze małżeństwo było zgodne, szczęśliwe i trwałe.
… to i tak za tłumaczenie będziecie musieli zapłacić. Nie ma zmiłuj!
P.S. Jeżeli zawierasz lub planujesz ślub z obcokrajowcem i chcesz się dowiedzieć więcej na temat formalności ślubnych zajrzyj tutaj i tutaj
Jak umiejscowić zagraniczny akt stanu cywilnego?
Tematyka: w administracji publicznej, w USC
Wyobraź sobie, że wyjechałeś do USA, tam się ożeniłeś i tam przyszło na świat Twoje dziecko, ale najbliższe wakacje zamierzasz spędzić w Polsce, i …. przy okazji chcesz umiejscowić zagraniczny akt stanu cywilnego w polskich księgach stanu cywilnego.
Jakie dokumenty będą Ci w związku z tym potrzebne ?
Przygotuj:
- oryginał zagranicznego odpisu aktu stanu cywilnego, wystawionego przez odpowiedni urząd;
- wniosek do kierownika urzędu stanu cywilnego o umiejscowienie zagranicznego aktu stanu cywilnego w polskich księgach stanu cywilnego;
- dowód uiszczenia opłaty skarbowej.
…… i nie zapomnij o uwierzytelnionym tłumaczeniu dokumentu na język polski. Tłumaczenie musi być sporządzone przez tłumacza przysięgłego lub polskiego konsula
P.S. Więcej informacji znajdziesz tutaj